Wow wat een mooie Vipassana 10-daagse heb ik achter de rug! Mijn derde inmiddels. Tijdens deze retraite heb ik een hele mooie bewustzijnssprong ervaren en daar ben ik heel dankbaar voor.

Vipassana is een 2500 jaar oude meditatietechniek waarbij je heel diep in je mentale- en lichaamsbewustzijn duikt. In de 10-daagse ga je tien dagen lang in absolute stilte, 9 tot 10 uur per dag mediteren. Je mag dus niet met elkaar praten maar ook niet non-verbaal communiceren (oogcontact bijvoorbeeld). Dat is geen kattenpis. Je moet dus goed gemotiveerd zijn om hier aan te beginnen.

Wat is het doel hier in godsnaam van 😐

In mijn woorden. Het is het volledig leren omarmen van het huidige moment. Wat er NU afspeelt binnen in je lichaam en geest. Hierbij zijn geest en lichaam onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Je leert in deze techniek heel scherp al je lichaamsgewaarwordingen te observeren, van grof tot heel subtiel. Dat kan zijn pijn in je knie, kou, warmte, tintelingen, kriebel, noem maar op.

Als je deze gewaarwordingen, plezierig of onplezierig, die vaak ook heel subtiel kunnen zijn, leert waarnemen met gelijke gemoedsrust dan reageer je niet meer met aversie of het willen vasthouden omdat het zo lekker is, maar observeer je dat je pijn, onbehagen of verlangen hebt. Dus ook met hele plezierige sensaties, je observeert ze gewoon. Hierdoor wordt je geest steeds kalmer en scherper. Dit is het begin van het einde van je (mentale) lijden.

Hoe was het voor mij?

De eerste zeven dagen was het behoorlijk zwaar, zowel fysiek als mentaal. Fysiek is het zwaar omdat je zo lang in 1 houding moet zitten met heftige pijn in nek/rug en/of knieën als gevolg.

De eerste drie dagen waren moeilijk omdat je heel geconcentreerd je neusgebied moet observeren. Echter dwaalde mijn geest constant af in verhaaltjes over van alles en nog wat met betrekking tot mijn leven. Op dat moment ben je niet meer gefocust en als je daar dan bewust van wordt dan begin je weer opnieuw met observeren. Een pittige opgave omdat de geest toch het liefst wil afdwalen.

Op dag 4 is je geest scherp genoeg en ga je je hele lichaam observeren. Hierbij ga je alle gewaarwordingen observeren. De grove sensaties, zoals pijn in je rug of je knieën maar ook hele subtiele sensaties zoals warmte, luchtstroming over je huid tot aan hele subtiele tintelingen. Je kan het zo gek niet bedenken. Hoe scherper en kalmer je geest wordt, hoe subtielere sensaties je kunt voelen. Als dat goed lukt dan kun je met een vloeiende aandachtsflow je lichaam scannen. Dit voelt als een golf van subtiele tintelingen die door je lichaam gaan maar je kunt ook met je aandacht naar een klein plekje op je lichaam gaan en dit licht dan op als zo’n tinteling. Het kan zover gaan dat je fysieke lichaam in je bewustzijn helemaal oplost en je jezelf alleen nog maar als een wolk van trillende energie ervaart. Daar was ik dus ook lekker mee bezig. Echter voelde ik daarbij ook onrust omdat dit flowen ook weer niet heel makkelijk is. Ik had vaak de angst van ‘straks ben ik het kwijt’. Het was er namelijk niet altijd in dezelfde intensiteit.

Als je wilt weten hoe die subtiele energie aanvoelt, wrijf dan eens 10 seconden je handen stevig tegen elkaar en beweeg ze dan heel langzaam uit elkaar. Je voelt waarschijnlijk een wolk van tintelingen in en rondom je handen. Langzaam worden de tintelingen die je voelt steeds subtieler. Als je geest scherp is dan kun je overal op je lichaam hele subtiele energie voelen.

Bewustzijnssprong

Op de 7e dag kwam er een bewustzijnssprong. Ik werd me ineens bewust van mijn weerstand om te mediteren, de lange zit en de eventuele hevige pijn in de knieën. In deze meditatietechniek observeer je je lichaamssensaties en op deze 7e dag toen ik mediteerde dacht ik “waar voel ik nu eigenlijk deze weerstand in mijn lichaam”. Al observerend kwam ik er achter dat ik deze weerstand niet in mijn hoofd voelde, waar ik hem verwachte, haha, maar als een weeïg gevoel in mijn borstgebied. Eigenlijk was ik me dus tot nu toe onbewust van de weerstand. Hij was er wel maar als een gegeven van niet-acceptatie en ook als een gegeven dat niet geobserveerd kon worden, een vast gegeven dus. Toen ik deze weerstand ging observeren in mijn borstgebied nam hij in intensiteit af en loste hij tenslotte op. De weerstand was verdwenen!! Hierdoor was het uitzitten van een uur mediteren een peulenschil vergeleken met ervoor!

Ineens werd ik me ook bewust dat ik al die tijd mijn weerstand probeerde te ontlopen door overmatig met de vrije flow, het lekkere gevoel, bezig te zijn, en dus in mindere mate met de minder prettige sensaties zoals (heftige) pijn in mijn knie of mijn rug. Hier wordt ook op gehamerd in de 10 daagse maar blijkbaar wilde op een dieper niveau mijn ego niet aan.

De crux is nu, en dat leer je ook, dat hoe meer je gaat verlangen naar deze prettige sensaties in je lichaam hoe lastiger je ze gaat voelen. De geest wordt dan onrustig en verliest zijn scherpte en kalmte om ze te voelen.  Terugkijkende was mijn geest al die tijd onrustig en maar bezig om die prettige sensaties te voelen.

Het verdwijnen van de weerstand in mijn borst, voor het mediteren, staat voor mij gelijk met het aanvaarden van het huidige moment. Ik heb mijn weerstand omarmd. Ik ben zo blij met dit inzicht. Nu inmiddels 5 dagen later voelt mijn borstgebied nog steeds heel licht aan. Alsof er een last van me af is gevallen. Nu lukt het me ook beter om andere subtiele lichaamssensaties te voelen en aanvaarden, zoals bv. het weeïge gevoel in je maag gebied als je trek hebt. Natuurlijk voelde ik dat altijd al maar eigenlijk niet heel bewust. Ik had trek dus er moest eten in, haha.

Wat is de achterliggende theorie ?

Kort en bondig, de theorie in deze methode is dat de meesten van ons een aversie hebben tegen onprettige lichaamssensaties en en verslaving aan prettige sensaties. Het gevolg is een onrustige geest omdat het huidige moment je meestal niet geeft wat je verlangt. Daardoor zijn we geneigd pijn of andersoortige onprettige gevoelens in ons lichaam af te leiden met prikkels (TV, radio, entertainment) of te verdoven met bv. alcohol.

Voorts is de theorie dat je lichaam trillingsenergie is (wat nu ook wetenschap wordt aangeomen). Als je geest scherp genoeg is dan ga je deze trillingsenergie kunnen waarnemen en kom je er achter dat alles komt en gaat, zoals een golf, hij komt op en gaat neer. Op fysiek niveau zo ook met gewaarwordingen zoals pijn, kriebel, noem maar op. Als je daar uit eigen ervaring achter komt dan is de theorie dat je beter kan aanvaarden dat alles komt en gaat, in het geval van plezierige sensaties en ook beter kan relativeren in het geval van onplezierige gewaarwordingen zoals pijn. Niets is blijvend, alles is voorbijgaand. Deze term wordt ook wel Anicca genoemd , wordt uitgesproken als Anietsja.

Door gelijkmoedig te leren blijven bij zowel onprettige als prettige gewaarwordingen leer je het huidige moment te omarmen. De intensiteit van de onprettigheid neemt af of verdwijnt zelfs waardoor er een soort innerlijke rust in jezelf komt. Het kan dus zijn dat je nog steeds pijn voelt (bij mij was dat vaak in mij geopereerde knie) maar dat intensiteit enorm is afgenomen, in die mate dat het niet meer vervelend aanvoelt. Maar heel vaak verdween hij ook helemaal. En dat vind ik ook heel bijzonder. Door het (leren) omarmen van een onprettige sensatie verdwijnt hij of is hij niet meer prominent aanwezig en gewoon dragelijk. Hij is immers niet meer onprettig. Hij IS gewoon.

En IK KAN JE NU UIT EIGEN ERVARING VERTELLEN dat dat ook zo werkt. Dit motiveert mij enorm om in mijn dagelijkse leven te blijven mediteren en nog beter te leren mijn blokkades en weerstanden in mijn lichaam te gaan voelen en omarmen. Ik geloof dat als je dit doet zowel je geest en lichaam hier enorm baat bij hebben en dat je ziektes hiermee kan voorkomen.

Dagindeling Vipassana 10-daagse ?

S’ochtends sta je om 4 uur op en mediteer je in intervallen van 1 tot maximaal 2 uur. Dagelijks zijn er drie groepszittingen waar je aanwezig moet zijn en niet tussentijds even mag wandelen of lopen of zo. Na de derde dag is het de bedoeling dat je in zo’n groepszitting een uur lang zonder je houding te veranderen moet blijven zitten. De overige meditatie uren mag je in de zaal of op je kamer mediteren. Je kunt dus spijbelen als je wilt want er wordt niet gecontroleerd. Echter raad ik het je niet aan om te doen omdat het vele mediteren echt een functie heeft en je anders jezelf moet afvragen waarom je het eigenlijk doet.

Er zijn 3 grote pauzes. Na 2 uur mediteren s’ochtends om half 7 ontbijt en een uur rusten. Om 11 uur een warme maaltijd en anderhalf uur rust. En om vijf uur fruit voor nieuwe studenten en citroenwater voor oud studenten. Dat ben je dus na 1 tien-daagse en dus was het voor mij citroenwater drinken, een mooie kans dus om intermittend te vasten 🙂  wat ook goed voor je lichaam is.

S’avonds na een videolezing van anderhalf uur, waarin de theorie en de techniek wordt uitgelegd, ga je om 21:00 naar bed. Al die tijd mag je niet praten, geen contact met elkaar maken, ook geen oogcontact, niet schrijven en ook geen lichaamsoefeningen zoals yoga. Dit allemaal om te zorgen dat prikkels van buiten geminimaliseerd worden zodat je maximaal naar binnen kunt gaan in deze 10 dagen.

[/read]