Één van mijn mooiste ontdekkingen de afgelopen jaren vind ik wel de Talking stick ofwel de praatstok de die rond gaat in een Sharing Circle. Tradioneel werd bij de Noord Amerikaanse Indianen de praatstok gebruikt om vraagstukken of problemen op een vreedzame manier te bespreken. Kort gezegd staat de praatstok voor spreken vanuit je hart, je eigen innerlijke waarheid, echt naar elkaar luisteren. Je praat vanuit je hart, in de ik vorm in plaats van de jij vorm. Je stelt je kwetsbaar op.  Hier is moed voor nodig. En daarom mag je zolang je de praatstok in je hand hebt niet onderbroken worden. In plaats van een praatstok kun je ook iets anders nemen, een veer of een steen.

Ik kom uit een groot gezin en ik kon vroeger nooit echt mijn verhaal afmaken. Vroegtijdig werd je wel geïnterrumpeerd en nam iemand anders het gesprek over. We lieten elkaar dus nooit uitpraten en terugkijkend was er dus veel strijd.  Kortom geen hele ontspannen sfeer waar iedereen zonder kleerscheuren zijn zegje kon doen. Nu zal je denken, wat afschuwelijk. Echter ervoer ik dat het buiten ons gezin niet veel anders was. Op feestjes ging het er vaak hetzelfde aan toe. De grootste monden hadden het woord en als je je niet cool genoeg gedroeg of je kwetsbaar opstelde dan werd je met een botte grap weggezet. En dat voelde niet fijn.

Gaande weg heb ik er mee om leren gaan door er niet zo zwaar aan te tillen en gewoon mee te lachen. Ik leerde om me aan te passen aan de groep en me niet meer kwetsbaar op te stellen, dat was veilig. Ook in situaties waar mensen elkaar niet met botte grappen wegzetten heb ik gemerkt dat het elkaar laten uitspreken en echt luisteren niet echt de norm is. En ja ik heb dus ook geleerd om de ander vroegtijdig te onderbreken zonder dat hij zijn verhaal kan afmaken, en ik heb nog steeds de neiging om het te doen.

De Ommekeer 
Toen ik in 2009 in mijn Yurt ging wonen was dat zo’n symbolische daad dat ik gelijk al mijn andere idealen ook wilde gaan leven. Al was ik me er toen nog niet echt bewust van, was dat dat ook mijzelf uitspreken, mijzelf kwetsbaar opstellen. Al ging dat met horten en stoten, zoiets moet je leren. Toen ik in 2013 workshops Terug naar de Basis ging geven dacht ik, “De praatstok moet er ook in”.

Ik wist er nog weinig van, het was puur intuïtie. ‘S ochtends en ’s avonds deelden we in een cirkel wat er in ons omging. Niemand interrumpeerde de ander en er werd geen ongevraagd advies gegeven. Wow! Wat een uitwerking had dit op de groep, keer op keer. Op 1 of andere manier was er een groepsband ontstaan en ging alles als vanzelf. De aanzet om naar elkaar te luisteren en elkaar te respecteren bleef de hele dag als een wolk van bewustzijn om ons heen hangen en dit verdiepte zich naarmate de dagen vorderden. Ondanks dat het maar een klein onderdeel was van de workshop, had het toch een grote impact. De praatstok  was de verbindende factor die de weekenden keer op keer tot een succes maakte.

Findhorn
In Ecodorp Findhorn heb ik aan den lijve ondervonden hoe krachtig delen met de Praatstok is.  Aan het begin van iedere werkgroep, hetzij in de keuken, hetzij in de tuin, een sharing circle. Het mooie daarvan is dat iedereen even kan zeggen hoe het met hem of haar gaat. Iemand die chagrijnig is kan dat even delen met een eventuele reden. ‘Ik voel me chagrijnig want…’. De kok die de leiding heeft kan zeggen ‘Ik maak me een beetje zorgen want we hebben vanavond 200 eters en eigenlijk hebben we 1 man te weinig’.  Doordat iedereen zich kenbaar maakt wordt het teamgevoel versterkt en wordt voorkomen dat je gaat invullen wat er met iemand aan de hand is. ‘Ik doe zeker iets niet goed want de kok kijkt zo bedompt..’ kan zo maar transformeren in ‘Ik kan me voorstellen dat hij zich zorgen maakt. We gaan het samen voor elkaar krijgen’.

In Tamera, Portugal waar ik was zat ik in de tuingroep en wel liepen naar de tuin. De tuinman mopperde tegen mij dat iedereen altijd te laat was en zo het werk nooit af kwam. Ik stelde voor om vooraf eerst even een kleine deelronde te houden. Wie is wie en even hoe iedereen ervoor stond. Echter bromde hij dat er geen tijd voor was. Uiteindelijk hebben we het wel gedaan maar alleen de voorstelronde, er moest ten slotte gewerkt worden! Heel jammer want nog steeds was er geen hechte groep en werd er niet echt hard gewerkt voor hem. En wie wil er nu wel hard werken voor een mopperkont. Als we de deelronde hadden afgemaakt en de tuinman had zijn zorgen gedeeld. Bijvoorbeeld ‘Sorry ik ben nogal mopperig. Er is zoveel werk in de tuin dat nog gedaan moet worden en ik voel me een beetje overwerkt’. Dan had iedereen een stuk harder voor hem gewerkt, daar ben ik zeker van.

Familie bijeenkomst
Toen mijn vader en 2 zussen bij mij op bezoek waren, heb ik de praatstok een keer voorgesteld. Een beetje ongemakkelijk, stelde ik dit voor. Het was nieuw en het werd niet gelijk juichend ontvangen. Ik vertelde dat ik het wilde doen om te delen hoe het met me was, omdat ik daar behoefte aan had. Ik stelde voor dat ik zou beginnen en dat als ik de praatstok zou doorgeven aan de volgende, deze niet verplicht was om iets te zeggen. Hij of zij mocht de praatstok ook gewoon weer doorgeven. Ik had er geen druk op gelegd en ze gingen overstag. Ook legde ik vooraf uit wat de praatstok inhield en wat de regels waren. Het resultaat? Heel bijzonder! Er vloeiden zelfs traantjes. Waarom? Ik denk omdat het gevoel, het hart mocht spreken. Omdat er niet onderbroken werd maar respectvol geluisterd. We gingen meer de diepte in. Heel fijn om dit zo nu en dan met elkaar te doen. Ik voel dat het de onderlinge band versterkt.

Heldere en Helende communicatie
Wat ik ook mooi vind van regelmatig delen met de praatstok, en dus ook te delen hoe het met je gaat, is dat miscommunicatie en misverstanden worden voorkomen. In plaats van bijvoorbeeld zelf in te vullen waarom de ander chagrijnig is of afstandelijk doet hoor je het gewoon van de persoon zelf. En vaak is de reden een andere dan je zelf had ingevuld. De lichaamstaal die we dagelijks ongevraagd naar elkaar uitzenden krijgt op deze manier woorden. Het wordt helder(der), duidelijker en dat heeft een helende werking.

Vaak merk ik dat er vooraf, ook bij mij, weerstand is om te delen met de praatstok. Je kwetsbaar opstellen, het achterste van je tong te laten zien, is best eng. Achteraf, als we gedeeld hebben, merk ik vaak het tegenovergestelde. Opluchting dat het toch wel fijn was om dat te delen wat je eerst niet zo belangrijk leek. Dat het fijn is om toch wat dieper te gaan, net iets verder, vanuit je hart te delen wat je eerst niet durfde.

Zelf doen en ervaren?
Wil je zelf de Sharing Circle introduceren in je woongroep of werkkring en je weet niet zo goed hoe, dan kun je mij vragen om een keer een Sharing Circle bij jou te faciliteren. Ik kom dan bij jullie langs of jullie komen bij mij en we gaan na een korte uitleg gelijk aan de slag. Uiteindelijk moet je het gewoon doen en ervaren hoe het is. Mocht de groep niet echt open staan hiervoor dan kun je ze in elk geval vragen of ze het een keer willen proberen.  Stuur hiervoor een E-mail naar sharing-circle@zelfbewustleven.nl

[/read]