Als ik aankom wordt ik hartelijk ontvangen door Chris en Lyn. Hun plek van 3 hectare ligt verscholen in de bossen in de bergachtige omgeving van Snowdonia. Het is een relatief open plek waar voldoende zon komt om groente en fruit te telen. Chris is heel druk bezig met de verbouwing van zijn huis dat volgens de regels al af had moeten zijn. Vanwege de tijdsdruk zijn de tuinwerkzaamheden wat achtergebleven. Lyn is zelf een aantal keer achter elkaar ziek geweest en ook haar werk heeft daar een beetje onder geleden. Mijn hulp komt dus goed van pas.
Ondanks dat neemt Chris de tijd voor me en leidt me op het land rond. Hij vertelt hoe hij, op een bepaald gedeelte, de natuur zijn gang heeft laten gaan en hoeveel hij daar door observatie van geleerd heeft. Bijvoorbeeld dat lokale planten en bomen het meestal veel beter deden dan niet lokale planten, zelfs die van het zelfde ras en variant. Een uitgebreid rapport dat hij er over geschreven heeft is te vinden op zijn website. Ik ben een en al oor en merk dat Chris er graag over praat.
Groentetuin met boven graasweide voor de paarden en schapen
Chris laat hij zien hoe het terrein is ingedeeld. Een beekje loopt over zigzaggend over het terrein en wordt zoveel mogelijk afgeremd zodat het water zo lang mogelijk op het land blijft. Op verschillende hoogtes heeft Chris waterreservoirs geplaatst die elk als ze vol zijn automatisch overlopen en via een buizenstelsel benedenliggende reservoirs vullen. Zo is er in droge tijden voldoende water op het land aanwezig. Op een voormalige heuvel heeft Chris een moerasland gecreëerd met terrassen die langzaam overlopen.
Aan de bosrand op de heuvel is een weide waar de paarden en schapen kunnen grazen. Een groentetuin wordt omheind met een levend hek van eetbare planten zoals bramen- en bessenstruiken Er staat een polytunnel waar het hele jaar door wordt geteeld. Op het terrein eten eenden en kippen ongewenst onlruid, slakken en ander ongedierte. Als dank voorzien ze de Dixon’s ook nog eens van eieren en voedselrijke mest voor de planten.
Kippenhok en takkenrillen tegen gronderosie
De komende dagen zal ik bezig gaan met het omscheppen van de vele zakken compost en het leeg schepen van paardenmest uit de paardenbak van Lyn. Chris en Lyn zijn echte theedrinkers en geregeld wordt daar dan ook een welkome pauze voor ingelast. Tussen de bedrijven door laten Chris en Lyn zien waar ze mee bezig zijn. Chris toont hoe hij in een periode van vele jaren het moerasland heeft aangelegd en vertelt over de vele nuttige verschillende functies, nl. afremmen en bufferen van het water en afvalwaterzuivering. De biotoop is tevens een zeer vruchtbare plek voor het telen van eetbare waterplanten.
Lyn heeft 3 paarden en een kleine kudde schapen en laat me gepassioneerd zien hoe ze met haar dieren om gaat. Ze gaat op een hele bijzondere manier met haar paarden om. Namelijk door te voelen wat een paard wil en voelt. Een nonverbale aanpak dus die rekening houdt met de gevoelens en wensen van het paard. Een paard mag je bijvoorbeeld niet op zijn hoofd aaien maar wel in zijn nek omdat paarden elkaar daar ook aanraken.
Moerasland: waterbuffer, eetbare waterplanten
Na drie dagen samen werken eten en drinken moet ik helaas weer terug naar Nederland. Ik heb een erg inspirerende tijd achter de rug bij 2 erg fijne mensen. Chris is van plan om later dit jaar weer een aantal permacultuurcursussen te gaan geven. Hij zal dit op zijn site aankondigen. Cursussen in Engeland worden ook op de volgende sites aangekondigd: www.permaculture.org.uk en www.permacultureactivist.net.